Bekijk deze mail in uw browser

Oktober 2017

Maggie’s wondere EBM wereld

Beste  ,

Op woensdag 18 oktober kwam de Commissie Volksgezondheid van het federaal parlement bijeen. Daar werd minister Maggie De Block door verschillende partijen bevraagd over haar beslissing om de subsidies voor het project ‘onafhankelijke artsenbezoekers’ van de vzw Farmaka stop te zetten.

De minister bevestigt in haar antwoord effectief dat het project volledig wordt stopgezet in 2018. Die beslissing heeft ze maanden geleden genomen, zonder de KCE studie inzake de implementatie af te wachten. In deze nieuwsbrief overlopen we het antwoord van de minister op de parlementaire vragen. Een boeiende kennismaking met Maggie's wondere EBM wereld. 

Maggie knoeit met statistiek

Minister De Block: Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat artsenbezoeken een significant effect hebben op de praktijkvoeling, maar dat het effect meestal beperkt is. Dat wordt bevestigd in een nog niet gepubliceerde studie, omtrent de artsenbezoeken van Farmaka, die de universiteit Antwerpen uitvoerde. Zes maanden na de voorlichting over één geneesmiddelengroep stelt men bij 3 % van de artsen een positief effect vast op het voorschrijfgedrag. 3 % is misschien significant, maar als het slechts één geneesmiddelengroep betreft, dan is het effect toch zeer beperkt.

De bewering van de minister komt helemaal niet overeen met de effectstudie van de Universiteit Antwerpen. Die stelt namelijk een duurzaam effect op het voorschrijfgedrag vast van 3% voor het geheel van de bezochte huisartsen en dat in vergelijking met de controlegroep die niet bezocht werd. Iedere wetenschapper met een minimale kennis van statistiek begrijpt dat dit een wereld van verschil is.

Professor Samuel Coenen heeft naar aanleiding van deze foute interpretatie van de onderzoeksresultaten gereageerd en liet de minister weten dat “Het is zeer ongelukkig dat (onze) onderzoeksresultaten op dergelijke verkeerde manier geïnterpreteerd worden en nog erger als verkeerd geïnterpreteerde onderzoeksresultaten gebruikt zouden worden om het gezondheidszorgbeleid te onderbouwen, zeker als het gaat om uw evidence-based practice.”

Wat betekent die 3% in de praktijk? Farmaka bespreekt jaarlijks drie thema’s van geneesmiddelengroepen en bereikt 43% van de actieve huisartsen. Voor die geneesmiddelen besteedt de ziekteverzekering in ons land gemiddeld 250 miljoen euro per jaar. De verbetering van het voorschrijfgedrag levert dan ook een aanzienlijke besparing op: 3% x 250 miljoen euro x 43% = is goed voor een besparing van 3,225 miljoen euro per jaar. Dat besparend effect zet zich ook de daarop volgende jaren door, wat maakt dat de ziekteverzekering een veelvoud van de investering terugverdient. In elk geval een ‘return on investment’ die geen enkel ander EBP initiatief kan voorleggen.

Afbeelding link lees volledig artikel

Maggie gaat virtueel

Minister De Block: Wanneer ik dit grondig bekijk, kan ik stellen dat dit voor 1,2 miljoen euro een mager effect is. Tevens is het een ouderwetse manier om de artsen voor te lichten. Wij kunnen het efficiënter aanpakken. Het is de bedoeling dat de artsenbezoeken worden ingewisseld door een efficiëntere benadering van de artsen. Hierbij zal onder andere gebruik gemaakt worden van de publicaties van het BCFI, zowel gedrukt als digitaal en dus opzoekbaar.

Over de implementatie van EBM informatie bestaat heel wat degelijk onderzoek. Telkens opnieuw blijkt dat ‘academic detailing’ en ‘educational outreach’ tot de meest effectieve technieken behoren. Ouderwets maar met impact! Reden waarom in tal van andere landen net sterk geïnvesteerd wordt in deze aanpak. In Australië investeert de ziekteverzekering een budget van 27 miljoen euro per jaar in een gelijkaardig project als dat van Farmaka.

Digitale alternatieven kunnen in de toekomst zeker een belangrijke bijdrage leveren. Maar die technieken staan voor wat de geneesmiddeleninformatie betreft nog niet op punt en hun effectiviteit werd nog niet bewezen. Een efficiënte EBM aanpak zou de verschillende technieken beter op elkaar moeten afstemmen en zorgen dat de EBM boodschappen versterkt worden. Door één project af te schaffen en het uitgespaarde budget in te zetten op andere technieken kiest de minister voor een herverdeling van de armoede zonder bewezen effect. Een gemiste kans.

Afbeelding link lees volledig artikel

Maggie vraagt advies aan het KCE

Minister De Block : In het tweede deel van de kenniscentrumstudie zal dieper worden ingegaan op de implementatietechnieken. De resultaten van deze studie en de expertise die Farmaka opbouwde met betrekking tot communicatie met artsen, zullen meegenomen worden in de vijfde ontwikkeling van de pijler onafhankelijke geneesmiddeleninformatie. 

De minister heeft begin dit jaar een studie besteld bij het KCE. Het tweede en meest belangrijke deel van deze studie, namelijk over de implementatie, zal ten vroegste in november worden gepubliceerd. Maar de beleidskeuzes en de budgetverdeling werd wel al vastgelegd door de minister. De KCE studie dient dus enkel om het beslist beleid te legitimeren, niet om na te gaan hoe een effectief EBM beleid kan ontwikkeld worden. Waarom geld verspillen aan een dure studie als de minister het toch allemaal al beter weet?

Afbeelding link lees volledig artikel

Maggie neemt een voorbeeld aan de farma-industrie

Minister De Block:  Overigens, sinds enige tijd bouwt ook de farmaceutische industrie haar bezoeken bij de artsen af. Ze focust steeds meer op andere communicatiemiddelen. Het zou dus voorbarig zijn om te stellen dat de farma-industrie reeds klaar staat om de afwezigheid van de onafhankelijke bezoekers te compenseren. Dit is absoluut niet waar.

Wat een vreemde redenering van de minister. Om te beginnen weet niemand exact hoeveel artsenbezoekers de industrie op vandaag inzet. Om de eenvoudige reden dat ze nergens geregistreerd worden. Feit is dat er nog voor elke onafhankelijke artsenbezoeker minstens 100 commerciële vertegenwoordigers op de baan zijn. Ook zij worden betaald door de ziekteverzekering, want de farma industrie verdient haar gigantische marketing budget door de consumptie van (dure) geneesmiddelen te promoten.

Steeds meer huisartsen kiezen er bewust voor geen commerciële afgevaardigden meer te ontvangen. Omdat hun informatie selectief en commerciëel georiënteerd is. Met het wegvallen van de onafhankelijke artsenbezoekers verliezen de huisartsen hun voornaamste alternatief voor deze commerciële beïnvloeding. Ligt daar de werkelijke reden voor de stopzetting van het project? Moeten we opnieuw baan ruimen voor de de marketing van de farma-industrie?

Afbeelding link lees volledig artikel

Maggie en het EBM budget

Minister De Block: De exacte bedragen voor de financiering van de pijler van de geneesmiddeleninformatie moeten nog vastgelegd worden. We analyseren samen met de betrokken vzw's (Farmaka en het BCFI) hoe de activiteiten inzake onafhankelijke geneesmiddeleninformatie zullen georganiseerd worden. nietemin is het fout om het voor te stellen als een besparing. Het totale bedrag voor het geheel van de EBP activiteiten blijft onveranderd, maar de middelen zullen efficiënter worden gebruikt in het kader van de uitrol van het gehele EBP-plan

In elk geval is wel al geweten hoeveel budget er wordt vrijgemaakt voor de pijler onafhankelijke geneesmiddeleninformatie. 2,2 miljoen €. Dat is exact 1,3 miljoen minder dan er dit jaar werd besteed aan alle projecten van het BCFI en Farmaka samen. In de regeringsverklaring van oktober 2014 was minister De Block nochtans duidelijk : "Artsen worden gemotiveerd tot een doelmatiger geneesmiddelenvoorschrift, zowel op vlak van prijs als volume. Er zal meer objectieve informatie verschaft worden aan de voorschrijvers." Hoe je een besparing van 35% rijmt met deze afspraak uit de regeringsverklaring is ons een raadsel?

Het uitgespaarde geld zal volgens de minister aan andere EBP projecten worden besteed. Welke organisatie welk budget zal krijgen is nog niet geweten. Minder dan drie maand voordat het nieuwe EBP plan moet in werking treden, weten de meeste organisaties en projecten nog met moeite waar ze staan. Voor een minister die beweert van de EBP het speerpunt van haar beleid te maken is het opvallend dat het ruim 3,5 jaar duurt vooraleer ze hiervoor een concreet plan opmaakt. Met de farmaceutische industrie werd al midden 2015 een akkoord gemaakt tussen het kabinet en Pharma.be. Een kwestie van prioriteiten?

Afbeelding link lees volledig artikel

Maggie droomt van Pharma Valley

Minister De Block:  Het FAGG onderzoekt met Farmaka en het BCFI de mogelijkheid om het personeel met een zekere expertise, toe te wijzen aan een andere taak in hetzelfde domein. Voor deze transitie werd een belangrijk bedrag uitgetrokken. 

Het klopt dat er momenteel besprekingen lopen met het FAGG en het BCFI om een deel van het personeel en de expertise van Farmaka over te dragen naar het BCFI. Het belangrijke bedrag waar de minister naar verwijst is al gekend: het gaat om exact 600.000 €. Daarmee kunnen in het beste geval 10 van de 28 personeelsleden van Farmaka overgenomen worden. Een groot deel van het personeel van Farmaka blijft dus slachtoffer van de blinde besparing die de minister oplegt.

Dat het om een besparing gaat sprekt de minister tegen. Ze zal het geld investeren in andere EBP projecten die ze nuttiger vindt. Voor het totale EBP plan voorziet de minister 7 miljoen euro. Er komt dus geen cent bij, alhoewel de minister bij hoog en bij laag beweert dat de EBP aanpak het speerpunt is van haar beleid.

Een regering met een begrotingstekort moet uiteraard zuinig zijn met de centen. Vreemd genoeg heeft minister De Block tijdens de begrotingsbesprekingen van afgelopen zomer wel het nodige budget  gevonden om de noodlijdende farmaceutische industrie een financieel duwtje in de rug te geven. Farmaceutische bedrijven moeten vanaf volgend jaar geen bijdrage meer betalen aan het Fagg voor het opzetten van een klinische studie. Een cadeau van 2,8 miljoen euro. Met die steunmaatregel wil Maggie De Block ons land omvormen tot een heuse 'Pharma Vallye".

Afbeelding link lees volledig artikel De Morgen: De regering wil van ons land Pharma Valley maken

Maggie en de verbroken belofte

Op 8 maart 2017 ontving vzw Farmaka een brief van minister De Block. Daarin schreef ze letterlijk: “2017 wordt een overgangsjaar waarbij alle betrokken partijen zich dienen voor te bereiden in functie van het nieuwe meerjarenkader. Dit nieuwe meerjarenkader zal medio 2017 worden gefinaliseerd, zodat reorganisatie mogelijk wordt in de loop van het tweede semester van 2017.”

Het beloofde EBP plan is er op vandaag nog altijd niet, waardoor onze vzw onder enorme tijdsdruk staat om zich te reorganiseren. Zelfs de beloofde zes maanden - zo lang duurt een semester toch ? - werd ons niet gegund. We weten nu wat de handtekening en belofte van deze minister waard is.

Afbeelding link lees volledig artikel

Maggie en de mening van de huisartsen

De minister had ook de mening kunnen vragen van de huisartsen zelf, maar het is geweten dat ze weinig oor heeft voor haar ex-collega’s. In elk geval kregen we een massale positieve reacties van het werkveld op onze online petitie. Al 5.427 zorgverleners ondertekenden deze petitie en vele honderden huisartsen laten er duidelijk weten hoe belangrijk ze de inzet van de onafhankelijke artsenbezoekers vinden. Een hart onder de riem voor onze medewerkers en een ‘eye-opener’ voor wie EBM belangrijk vindt. Maar wat baten kaars en bril …

Afbeelding link lees volledig artikel De online petitie raadplegen

Wenst u deze mails niet meer te ontvangen? Schrijf je uit