VARIO.be
Kan u deze nieuwsbrief niet lezen? Klik hier voor een online versie

VARIO UPDATE
VLAAMSE ADVIESRAAD VOOR
INNOVEREN & ONDERNEMEN

VARIO logo

14 september 2018

Nog geen abonnee van deze nieuwsbrief? Schrijf u in. Volg ons op Twitter

VARIO NIEUWS

“Door niet aan ruimtevaart mee te doen, loop je enorme knowhow mis”

De Standaard bevat deze week een bijlage Fokus Research & Development, met artikels over onder andere O&O in de chemie & life sciences, de inbedding van O&O en innovatie in organisaties, en een interview met Dirk Frimout, de eerste Belg in de ruimte. Hij is het niet eens met de veelgehoorde uitspraak dat ruimtevaart te duur zou zijn. “Integendeel, ruimtevaart brengt veel op. Door er niet aan mee te doen, loop je enorme knowhow mis.” Ook het VARIO-advies nr 2 ‘Flanders’ Space: een strategie voor de Vlaamse ruimtevaarteconomie’ is opgenomen in deze bijlage (zie pagina 8). In dit advies, van februari 2018, doet VARIO zes aanbevelingen om de ruimtevaarteconomie in Vlaanderen te helpen ontwikkelen en groeien.

DE OPVALLENDSTE BERICHTEN VAN DE AFGELOPEN WEEK

Supernova: grootste toekomstfestival in Vlaanderen

Tijdens het weekend van 29 en 30 september kan het grote publiek tijdens Supernova het leven van morgen ervaren via demo’s van 200 bedrijven op 16 locaties verspreid over Het Eilandje in Antwerpen. Op 27 en 28 september kan een professioneel publiek er terecht voor een conferentie met wereldsprekers, een event voor scale-ups die investeringen zoeken en een technologiebeurs met 90 bedrijven die hun nieuwste technologie zullen tonen. Eén van de sprekers op dit deel van het evenement is Vivienne Ming, serie-onderneemster en befaamd neurowetenschapper. Voorafgaand aan het evenement in Antwerpen sprak Bloovi met haar. Ze heeft opvallende opvattingen, bijvoorbeeld over ondernemerschap, onderwijs en kunstmatige intelligentie.

Plan voor open acces wekt hoop en bezorgdheid op

Vorige week presenteerden elf Europese onderzoeksfinanciers een plan voor versnelling van de transitie naar open access, ‘plan S’. Research Europe sprak erover met de bedenker, Robert-Jan Smits. Nature en het American Institute of Physics (AIP) schreven ook over het plan. Een artikel van Science|Business vertelt dat er nog de nodige scepsis leeft onder wetenschappers en uitgevers. Zo zou verplichte open access de academische vrijheid aantasten. Ook zou het te betreuren zijn dat de VS en China niet bij de ontwikkeling worden betrokken. Inmiddels wordt al 29% van de wetenschappelijke papers uit de EU gepubliceerd in open access, weet een tweede bericht van Science|Business.

AI kan mondiale groei net zo hard aansporen als destijds de stoommachine

Kunstmatige intelligentie (AI) kan potentieel een grote bijdrage leveren aan de wereldwijde economische activiteit. Een rapport van het McKinsey Global Institute denkt dat de wereldeconomie er jaarlijks 1,2% extra van kan groeien, vergelijkbaar met de groei als gevolg van de opkomst van de stoommachine in de 19e eeuw. De groeiende kloof tussen landen, bedrijven en werknemers zal wel moeten worden gemanaged om de voordelen te maximaliseren. McKinsey maakte ook een AI-checklist voor beslissers in bedrijven. De Amerikaanse denktank ITIF heeft op een rij gezet wat AI nu precies is en kan betekenen voor organisaties, bedrijven en landen.

NIEUWS UIT VLAANDEREN

“Stick to the (budget)plan: 280 miljoen euro extra voor innovatie”

Het halen van de doelstelling om in 2020 3% van het bbp te investeren in innovatie blijft haalbaar. Maar dan moet de Vlaamse Regering het budget voor innovatie komend jaar wel met (de voorziene) 280 miljoen euro verhogen, meent ondernemersorganisatie Voka. “Binnen de ondernemingswereld in Vlaanderen circuleren reeds een aantal ambitieuze innovatieplannen die mede door die nieuwe overheidsimpuls realiteit kunnen worden en zo Vlaanderen sterk op de kaart kunnen zetten.”

Twee derde van de Vlaamse bedrijven innoveert, veelal in samenwerking

In de periode 2014-2016 heeft 68% van de Vlaamse ondernemingen een product , proces , organisatorische of marketinginnovatie geïntroduceerd. Dat laten cijfers uit het CIS-rapport 2017 zien, opgesteld door ECOOM (Expertisecentrum O&O-monitoring). Samenwerkingsverbanden voor deze innovatieprojecten blijken en blijven zeer belangrijk. Andere ondernemingen binnen de groep en leveranciers zijn de voornaamste partners. Daarnaast zijn klanten, afnemers, consultants, commerciële laboratoria, O&O-ondernemingen, universiteiten en andere instellingen van hoger onderwijs van belang.

Farmareus UCB Belgisch innovatiekampioen

Belgische bedrijven met een omzet van meer dan 1 miljard euro hebben innovatie bijzonder hoog op de agenda staan. Dat blijkt uit een rondvraag van De Tijd. Bovenaan op het lijstje prijkt UCB, dat meer dan 1 miljard euro besteedde om nieuwe geneesmiddelen te vinden. De top 10 gaf vorig jaar samen 2,2 miljard euro uit aan O&O. Tien jaar geleden was dat nog 1,9 miljard euro. Relatief was hun innovatie-inspanning destijds echter wel veel groter. Gemiddeld gaf de top 10 vorig jaar 2,7% van zijn omzet uit aan O&O, tegen 4,2% in 2007.

Benchmarkstudies Artificiële Intelligentie en Cybersecurity

Begin juli bracht het Departement EWI gedurende twee dagen de stakeholders in de domeinen ‘cybersecurity’ en ‘artificiële intelligentie’ samen. De inhoudelijke start van de bijeenkomsten werd telkens gegeven door PwC, die op dat ogenblik een benchmarking studie finaliseerde over de positie van Vlaanderen in deze twee domeinen. De twee benchmarkstudies zijn nu beschikbaar.

Imec.xpand haalt 117 miljoen euro op om te investeren in innovatieve bedrijven

Imec.xpand, een onafhankelijk investeringsfonds waarvoor Imec het initiatief nam, heeft 117 miljoen euro kapitaal opgehaald, 17 miljoen meer dan beoogd. Hiermee is imec.xpand in een klap een belangrijke speler tussen de fondsen die in een vroeg stadium in technologiestart-ups investeren. Imec.xpand gaat jonge bedrijven ondersteunen die met behulp van de kennis, ervaring en infrastructuur van Imec succesvol kunnen worden.

Veel nieuw geld voor Vlaamse start-ups

Het Vlaamse Secure Code Warrior, dat een SaaS-platform voor cybersecurity aanbiedt, ontving een investering van 3,2 miljoen euro. Met de kapitaalinjectie gaat de start-up de marketing- en verkoopactiviteiten uitbreiden binnen Europa, het VK en de VS, en tegelijk het innovatietempo binnen zijn R&D-centra in Brugge en Sydney opvoeren. Sentea, een spin-off van de UGent en Imec, haalde 1,6 miljoen euro aan initiële financiering op. Hiermee gaat het jonge bedrijf geavanceerde, op siliciumfotonica gebaseerde glasvezel-sensoroplossingen ontwikkelen en op de markt brengen. Na een kapitaalronde van 1,15 miljoen euro kan de Gentse start-up Hoplr zijn buurtplatform uitbouwen. Via dit platform kunnen wijkbewoners buurtactiviteiten organiseren, spullen uitwisselen, problemen melden en verloren gelopen huisdieren terugvinden. De eveneens Gentse start-up Mealhero heeft 900.000 euro aan seed funding opgehaald om zijn foodtech-innovatie in de markt te zetten. Het gaat om een combinatie van slimme stomers en aan huis geleverde foodboxen met vriesverse ingrediënten.

Groen licht voor het MYRRHA-project

De Federale ministerraad heeft het licht op groen gezet voor het project MYRRHA, de bouw van een nieuwe onderzoeksreactor op de site van het SCK•CEN in Mol. De reactor dient onder meer voor onderzoek naar het verwerken van kernafval waardoor de opslagperiode van enkele honderdduizenden jaren tot enkele honderden jaren kan gereduceerd worden, en voor de productie van radio-isotopen, die gebruikt worden in kankerbehandelingen. De onderzoeksinfrastructuur MYRRHA wordt wereldwijd het eerste prototype van een kernreactor aangedreven door een deeltjesversneller. Voor het project maakt de federale regering de komende twintig jaar in totaal ruim 550 miljoen euro vrij.

Imec wil participeren in onderzoekscentrum Gelderland

Wageningen University & Research, Radboudumc, Radboud Universiteit en imec Nederland bundelen de krachten in een innovatief ‘smart food & health’ partnerverband in de Nederlandse provincie Gelderland. Het initiatief sluit aan bij maatschappelijke uitdagingen om gezondheid te bevorderen, duurzaam voedsel te produceren en te werken aan klimaatadaptatie.

NIEUWS UIT EUROPA

LERU en The Guild gekant tegen parlementaire voornemens Horizon Europe

De twee rapporteurs van het Europees Parlement over het Horizon Europe-voorstel, Dan Nica en Christian Ehler, hebben hun aanbevelingen gepresenteerd. Verbreding van de deelname en verhoging van het budget zijn hun voornaamste aandachtspunten. Daar kunnen de organisaties van universiteiten LERU en The Guild mee instemmen. Maar verder zijn ze erg kritisch op de voorstellen. Hierbij vallen termen als “onduidelijk”, “vreemd” en “slordig”.

Samenwerking met prestigieuze partners verbetert prestaties kmo’s

Kmo’s die hun prestaties willen verbeteren, moeten strategische samenwerking zoeken met prestigieuze partners op het gebied van productontwikkeling en uitwisseling van middelen (zoals expertise en toegang tot distributiekanalen). Zo kunnen ze meer partners en klanten aantrekken, blijkt uit een Finse studie. Zulke samenwerking bevordert bovendien de geloofwaardigheid en identiteit van kmo’s.

Europese kansen voor drones

Op het gebied van drones heeft China het voortouw genomen in de consumentenmarkt en de VS in de defensie-industrie. Dat zijn in omvang de belangrijkste markten. Voor Europa blijven er desondanks nog goede kansen over in de commerciële sector, meent een artikel van Technologist. Dan gaat het bijvoorbeeld om drones voor milieutoezicht, industriële inspecties of reddingsoperaties. De markt van commerciële toepassingen zal naar verwachting groeien van 85 miljoen euro in 2016 tot 2,6 miljard euro in 2025. De Britse denktank Nesta ontdekte dat het VK opvallend sterk is op het gebied van drone-diensten. Met eendrachtige samenwerking tussen de centrale overheid, technologiedeskundigen, industrieleiders, academici en regelgevers zou het VK zijn koppositie op dit gebied kunnen uitbouwen.

“EU-wetgeving voor bitcoin en andere crypto-currencies nodig”

Cryptogeld, zoals de bitcoin, vormt nu nog geen groot risico voor de financiële stabiliteit in de EU. Maar consument en belegger moeten wel beter tegen de risico’s worden beschermd. Dat was de consensus op een informele bijeenkomst van EU-ministers in Wenen, waar het fenomeen met deskundigen werd besproken. De EU-ministers van Financiën maken zich ook zorgen over misbruik van het systeem, zoals fraude en witwassen. Europese wetgeving lijkt in de maak.

Nederland: “Verspreiding van innovatie hapert”

Nederland innoveert volop, maar te veel innovaties blijven klein of ongebruikt doordat ze zich slecht verspreiden. De regering moet dat probleem veel krachtiger gaan aanpakken, aldus de Nederlandse Adviesraad voor Wetenschap, Technologie en Innovatie in een nieuw advies.

Nederland: Managementkwaliteit van bedrijven kan en moet omhoog

In het bedrijvenbeleid van de overheid gaat veel aandacht uit naar onderwerpen als menselijk kapitaal, innovatie en digitalisering. Er is echter ook nog winst te halen uit verbetering van managementpraktijken binnen bedrijven, stelt een artikel van een groep economen van de Rabobank en Rijksuniversiteit Groningen in een artikel van ESB. De overheid zou het onderwerp stevig op de agenda moeten zetten en (beleids-)experimenten op dit thema gaan ondersteunen.

Nederland: Ondernemers maken weinig gebruik van kansen platformeconomie

Veel ondernemers in Nederland zien kansen in de platformeconomie, maar slechts één op de drie maakt hier ook gebruik van. Bedrijven zijn nog onvoldoende bekend met de online mogelijkheden en de voordelen die platformen kunnen bieden, blijkt uit onderzoek van MKB Servicedesk onder 641 kmo’s. Volgens Martijn Arets, ondernemer en onderzoeker bij de Universiteit Utrecht, zijn platformen aan een enorme opmars bezig en niet meer weg te denken uit onze samenleving. Volgens hem is “niet meedoen geen optie”. Sprout schreef een artikel over wat ondernemers van Airbnb kunnen leren over het grijpen van kansen in de platformeconomie.

Nederland: Het ontwikkelen van een ondernemend industrieel ecosysteem

‘Creative destruction’ is belangrijk voor de economische ontwikkeling op lange termijn. Maar hoe stimuleer je dat in de industrie? Een artikel van de Utrechtse hoogleraar Erik Stam pleit voor een beleid van ‘backing challengers’. Het artikel legt ook uit hoe zulk beleid vorm kan krijgen in samenspraak met publieke en private stakeholders, op zo’n manier dat rekening wordt gehouden met de wetenschappelijke kennis over het onderwerp en lokale kennis over context-specifieke knelpunten en kansen.

VK: Grote veranderingen nodig in economie

De Britse economie lijdt al jaren aan een trage groei van de arbeidsproductiviteit en een groeiende ongelijkheid tussen verschillende groepen mensen. Een rapport van McKinsey noemt een aantal maatregelen die de overheid zou moeten treffen om de arbeidsproductiviteit te verhogen. Denk aan verbetering en uitbreiding van het onderwijs en trainingsprogramma’s, en versnelling van de verspreiding van nieuwe technologieën. De progressieve denktank IPPR meent dat de Britse overheid een nieuwe economische strategie moet ontwikkelen. Die zou moeten afstappen van de eenzijdige gerichtheid van het land op de financiële sector en moeten inzetten op een gevarieerde, innovatieve en exportgerichte industrie, verspreid over het hele land.

VK: Drie Britse steden worden eerste 5G-proeftuin ter wereld

De Britse steden Birmingham, Coventry en Wolverhampton zijn geselecteerd als eerste proeftuin voor 5G in de wereld. Het project Urban Connected Communities, ter waarde van 50 miljoen pond (56 miljoen euro), richt zich in eerste instantie op de gezondheids-, bouw- en automobielsector. De ontwikkeling van 5G is natuurlijk geen uitsluitend Britse aangelegenheid. Zo publiceerde de Amerikaanse National League of Cities (NLC) twee weken geleden een gids die steden moet ondersteunen bij de uitrol van draadloos breedbandinternet en slimme-stadstechnologie.

NIEUWS UIT DE REST VAN DE WERELD

Peer-reviewmoeheid stijgt

Wetenschappelijke tijdschriften moesten vorig jaar gemiddeld 2,4 onderzoekers uitnodigen om één peer review te verkrijgen. Dat blijkt uit cijfers van de 2018 Global State of Peer Review van Publons en Clarivate Analytics. Het aantal nodige uitnodigingen stijgt al tijdenlang, met zo’n 10% per jaar. Het rapport spreekt in dit verband van een groeiende peer-reviewmoeheid. Verder schrijven wetenschappers uit ‘gevestigde’ onderzoekslanden veel meer peer reviews dan hun collega’s uit opkomende regio’s. Dat schaadt de ontwikkeling van niet-westerse onderzoekers.

Ongelijkheid in onderwijs wereldwijd probleem

De schoolcarrière van Vlaamse kinderen en jongeren wordt nog altijd sterk bepaald door hun sociale achtergrond. Dat komt naar voor uit het rapport Education at a Glance van de OESO. De Morgen en VRT Nieuws schrijven over het onderwerp. Overigens kampt zeker niet alleen Vlaanderen met kansenongelijkheid in het onderwijs. Ook in andere landen hebben de diploma’s van ouders grote invloed op de school  en studiecarrière van hun kinderen, blijkt uit de wereldwijde vergelijking.

Decentralisatie: de volgende grote stap voor het wereldwijde web

Het gedecentraliseerde web, of DWeb, zou een kans kunnen zijn om de controle over onze gegevens terug te nemen van de grote technische bedrijven. Hoe werkt het en wanneer zal het hier zijn?

Wereldwijde verschuiving naar duurzaamheid zou 26 biljoen dollar besparen

Klimaatbeleid kost geen geld, het levert geld op. Dat suggereert een rapport van de Global Commission on the Economy and Climate (GCEC), een groep van voormalige toppolitici uit de hele wereld en experts op het gebied van bedrijfsleven en economie. De winst wordt veroorzaakt door dalende milieuschade, verhoging van de productiviteit en het steeds goedkoper worden van duurzame technologieën. Het rapport heeft het over besparingen tot wel 26 biljoen dollar per jaar in 2030 en 65 miljoen extra banen, wereldwijd gezien. Landen en bedrijven zouden groene investeringen flink moeten opschroeven.

Waarom datacultuur belangrijk is voor bedrijven

De organisatiecultuur kan de toepassing van data-analyse versnellen, de kracht ervan versterken en voorkomen dat bedrijven verkeerde beslissingen nemen. Een artikel van McKinsey noemt zeven principes die ten grondslag liggen aan een gezonde gegevenscultuur, zoals: gebruik data voor het nemen van betere beslissingen en zorg voor een betekenisvolle dialoog tussen beleidsbeslissers en leiders van data-initiatieven.

Quantum computing is bijna gereed voor marktintroductie, zegt start-up

Kwantumcomputers – die gebruik maken van de bijzondere fysica van subatomaire schaal – leken een technologie van de verre toekomst te zijn, misschien wel decennia ver weg. Maar de technologie komt eerder op de markt dan tot voor kort werd gedacht, als gevolg van een nieuwe manier van denken over hoe je moet omgaan met de nog steeds bestaande onvolmaaktheden. De start-up Rigetti uit Berkeley probeert samen met giganten als Google en IBM de markt te veroveren.

Het gros van de start-ups in de wereld zit onder de radar in China

China staat voorop in innovatie. Deze Aziatische grootmacht holt het Westen razendsnel voorbij. In technologie, maar ook in slimme services. In een artikel van Bloovi doet professor, auteur en spreker Mark Greeven een boekje open over innovatie en ondernemerschap in China. “Op innovatief vlak zijn de grote jongens in het Westen meer zichtbaar maar het gros zit in China onder de radar.”

“Elk smart city-project heeft een smart privacy-plan nodig”

Bedrijven zijn bovenmatig geïnteresseerd in data van burgers. Hier past dus een waarschuwing aan steden en gemeenten die bedrijven inschakelen voor hun smart city  en andere ICT-projecten: om draagvlak te creëren onder de bevolking moet iedere ambtenaar zich bewust zijn van het gevaar van privacy-aantasting. Bij elk project zou een privacy impact assessment moeten worden uitgevoerd.

Dit is een officiële e-zine van de Vlaamse overheid

VLAANDEREN.be

Over VARIO Update

VARIO Update is een uitgave van de Vlaamse Adviesraad voor Innoveren en Ondernemen, Koolstraat 35, 1000 Brussel.

Uw abonnement

U ontvangt de VARIO Update omdat u op onze verzendlijst staat. Als u dit e-zine niet meer wil ontvangen, dan kunt u zich hier uitschrijven.